کد مطلب:295267 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:101
کنیه ی ام ابیها
مهمترین كنیه ی فاطمه ی زهراء علیهاالسلام «اُمّ ابیها» می باشد. برای این كنیه معانی متفاوتی شده است.
بعضی این كنیه را صِرف محبت پدر به فرزند دانسته اند و می گویند انسان هر گاه فرزند خود را زیاد دوست بدارد و بخواهد این محبت را ابراز كند، به فرزندش می گوید: «بابا»، «مادر» و این در تكلم عموم مردم رایج است. بنابراین، كنیه ی «ام ابیها» نوعی ابراز محبت شدید از طرف پیامبر صلی اللَّه علیه و آله و سلم به فاطمه ی زهرا علیهاالسلام بوده است.
و شاید اینكه پیامبر صلی اللَّه علیه و آله و سلم به او می گوید: «ای مادر پدر»به این علت باشد كه فاطمه ی زهراء علیهاالسلام، مانند مادری مهربان، برای پدر خود
زحمت می كشید. خاكستر از سر و رویش پاك می كرد، جراحات او را پانسمان می كرد و كارهایی را كه یك مادر در حق فرزند خود انجام می دهد، ایشان برای پدر انجام می داد.
و معنای دیگر آنكه، پیامبر صلی اللَّه علیه و آله و سلم مانند فرزند، با دخترش برخورد می كرد، دستش را می بوسید، همان گونه كه فرزند در مقابل مادر باید چنین باشد، در برابر حضرت زهراء علیهاالسلام، تمام قد برمی خاست، در هنگام سفر از او خداحافظی می كرد و هنگام بازگشت از سفر اولین دیدارش از زهرای مرضیه علیهاالسلام بود. این عملی است كه هر فرزند مودب به آداب الهی آن را انجام می دهد.
برخی از محققین، از معانی «ام» كمك گرفته و وجوهی را برای معنای این كنیه ی ذكر نموده اند و گفته اند یكی از معانی «ام» اصل و ریشه هر چیز است.
فاطمه ی زهراء علیهاالسلام ریشه ی شجره ی طیبه ی نبوت است و برای تقویت سخن خود به روایت ذیل نیز تمسك جسته اند.
قال الباقر علیه السلام: «الشجرة الطیبة، رسول اللَّه صلی اللَّه علیه و آله و سلم و فرعها، علی علیه السلام و عنصر الشجرة، فاطمة علیهاالسلام و ثمرتها، اولادها و اغصانها و اوراقها، شیعتها.» [1] .
امام باقر علیه السلام فرمود: درخت پاكی و طهارت، پیامبر اكرم صلی اللَّه علیه و آله و سلم است، كه شاخه های آن علی علیه السلام، ریشه های آن فاطمه ی زهرا علیهاالسلام، میوه ی آن حسن و حسین و زینب و ام كلثوم، شاخ و برگ این درخت شیعیان آنها می باشد.
قال رسول اللَّه صلی اللَّه علیه و آله و سلم:
«انا شجرة، و فاطمة اصلها، و علی لقاحها، و الحسن و الحسین ثمرها.» [2] .
پیامبر اكرم صلی اللَّه علیه و آله و سلم فرمود: من درخت پاكی و فاطمه ریشه های آن و علی پیوند و ماده ی باروری آن و حسن و حسین میوه های این درختند.
[1] فاطمه الزهراء بهجه قلب المصطفي، ج 1، ص 205 از «مجمع البحرين» ماده شجر.
[2] فاطمه الزهراء بهجه قلب المصطفي، ج 1، ص 205 از «ميزان الاعتدال»، ج 1، ص 234 علي ما في «احقاق الحق»، ج 9، ص 152.